بلاک چین
استخراج
ایردراپ
فاندامنتال
ان اف تی
متاورس
امنیت
در دنیای امروز که سرعت و کارایی حرف اول را می‌زنند، فناوری‌های جدید به دنبال رفع موانع و محدودیت‌های گذشته هستند. تکنولوژی‌های نوآورانه به عنوان موتور محرک تحول در تعاملات مالی و تبادل ارزش عمل می‌کنند و موجب گسترش فرصت‌ها و رفع مشکلات سنتی شده‌اند. کاربران مدرن امروزه به دنبال راه‌حل‌هایی هستند که علاوه بر سرعت و دقت، امنیت بالا، هزینه‌های پایین و قابلیت دسترسی آسان را نیز فراهم کنند تا تجربه‌ای بهتر و کارآمدتر در دنیای فناوری بلاکچین داشته باشند.
در این مقاله به بررسی شبکه لایتنینگ، تاریخچه، نحوه عملکرد، مزایا، معایب و آینده آن خواهیم پرداخت.
آشنایی با شبکه لایتنینگ بیت کوین
شبکه لایتنینگ بیت کوین (Lightning Network) یک راه‌حل نوآورانه لایه دوم است که برای بهبود مقیاس‌پذیری شبکه بیت کوین طراحی شده است. این فناوری جدید به کاربران اجازه می‌دهد تا تراکنش‌های سریع‌تر، ارزان‌تر و بهینه‌تر انجام دهند. لایتنینگ با فراهم کردن امکان انجام تراکنش‌ها در خارج از زنجیره اصلی بیت کوین (Off-chain)، مشکل سرعت پایین و هزینه‌های بالای تراکنش‌ها را به طور قابل‌توجهی کاهش داده است.
تاریخچه شبکه لایتنینگ بیت کوین
- سال ۲۰۱۵: ایده اولیه شبکه لایتنینگ نخستین بار در توسط جوزف پون و تادئوس درایا در یک مقاله علمی مطرح شد. این مقاله به مشکلات ذاتی شبکه بیت کوین اشاره می‌کرد و لایه دومی را برای انجام سریع‌تر و ارزان‌تر تراکنش‌ها پیشنهاد می‌داد.
- سال ۲۰۱۶: این ایده مورد توجه جدی قرار گرفت و مراحل توسعه عملی آن آغاز شد.
- سال ۲۰۱۹: شبکه لایتنینگ به سرعت گسترش یافت و به یکی از محبوب‌ترین و پراستفاده‌ترین ابزارهای مالی در فضای کریپتو تبدیل شد.
- سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۳: توسعه‌دهندگان به بهبود عملکرد و افزایش امنیت این شبکه پرداختند و اکنون شبکه لایتنینگ به یکی از ارکان اصلی استفاده عملی از بیت کوین تبدیل شده است.
چرا به شبکه لایتنینگ بیت کوین نیاز داریم؟
افزایش استفاده از بیت کوین باعث ایجاد ترافیک بالا در شبکه اصلی آن شده است. این ترافیک بالا منجر به کندی سرعت و افزایش چشمگیر هزینه تراکنش‌ها شده بود. به‌عنوان مثال، در مواقع افزایش تقاضا، تأیید تراکنش‌ها در شبکه بیت کوین گاهی چندین ساعت یا حتی چندین روز طول می‌کشید. این مشکل، شبکه لایتنینگ را به یک ضرورت تبدیل کرد. لایتنینگ با ایجاد کانال‌های پرداخت خصوصی، تراکنش‌ها را سریع‌تر و ارزان‌تر انجام می‌دهد و بدین ترتیب استفاده روزمره از بیت کوین را تسهیل کرده است.
نحوه عملکرد شبکه لایتنینگ چگونه است؟
شبکه لایتنینگ بر اساس کانال‌های پرداخت خصوصی بین دو یا چند طرف کار می‌کند. این کانال‌ها به کاربران اجازه می‌دهند تا به صورت مکرر و بدون نیاز به ثبت هر تراکنش روی زنجیره اصلی بیت کوین، تراکنش انجام دهند. برای شروع، دو کاربر یک کانال پرداخت باز کرده و مقدار مشخصی بیت کوین را در آن سپرده می‌کنند. تراکنش‌های متعدد بدون هزینه اضافی در این کانال انجام می‌شوند. در نهایت، پس از انجام تراکنش‌ها، کاربران می‌توانند کانال را ببندند و موجودی نهایی آنها در بلاکچین اصلی بیت کوین ثبت می‌شود.
مطلب پیشنهادی: مقایسه کارمزد انتقال تتر در شبکه های مختلف
مزایای شبکه لایتنینگ بیت کوین
-
سرعت تراکنش بسیار بالا و نزدیک به لحظه‌ای
-
هزینه‌های بسیار پایین‌تر نسبت به شبکه اصلی
-
حذف نیاز به شخص ثالث قابل اعتماد برای تأیید تراکنش‌ها
-
امکان استفاده بلندمدت از کانال‌های پرداخت
-
قابلیت انجام تراکنش بین بلاکچین‌های مختلف (تبادلات اتمی)
معایب شبکه لایتنینگ بیت کوین
-
خطر تمرکز در نودهای بزرگ و تأثیر منفی بر عدم تمرکز شبکه
-
کاهش شفافیت تراکنش‌ها نسبت به تراکنش‌های زنجیره اصلی
-
کاهش منافع اقتصادی برای ماینرها به دلیل کم شدن درآمد کارمزد تراکنش‌ها
-
آسیب‌پذیری نسبت به حملات امنیتی، به‌ویژه حملات مسیریابی
-
امکان بروز کلاهبرداری در هنگام بستن کانال‌های پرداخت
کیف پولهای سازگار با شبکه لایتنینگ بیت کوین
کاربران برای استفاده از شبکه لایتنینگ باید از کیف پول‌هایی استفاده کنند که از این فناوری پشتیبانی می‌کنند. در ادامه چند نمونه از کیف پولهای معتبر همراه با توضیح کوتاه معرفی می‌شوند:
-
Phoenix (غیرحضانتی): کیف پولی ساده و غیرحضانتی است که به‌صورت خودکار کانال‌های لایتنینگ را مدیریت می‌کند و نیاز به دانش فنی خاصی ندارد.
-
Wallet of Satoshi (حضانتی): یکی از راحت‌ترین کیف پولهای لایتنینگ برای کاربران تازه‌کار است که تمام عملیات را در سمت سرور مدیریت می‌کند.
-
Breez (غیرحضانتی): گزینه‌ای پیشرفته با امکاناتی مانند پشتیبانی از پرداخت‌های خرد، پخش پادکست و راهکارهای پرداخت برای کسب‌وکارها.
-
BlueWallet (حضانتی و غیرحضانتی): کیف پولی محبوب که امکان مدیریت دستی یا اتصال به نود شخصی را به کاربران حرفه‌ای نیز می‌دهد و از هر دو نوع تراکنش لایتنینگ و زنجیره اصلی پشتیبانی می‌کند.
نحوه استفاده از شبکه لایتنینگ
برای استفاده از این شبکه، ابتدا باید یک کیف پول سازگار با لایتنینگ نصب کنید. سپس بیت کوین را به کانال پرداخت منتقل کرده و تراکنش‌های دلخواه خود را انجام دهید. این تراکنش‌ها تا زمانی که کانال باز است، خارج از بلاکچین اصلی باقی می‌مانند و تنها در زمان بستن کانال در بلاکچین بیت کوین ثبت می‌شوند.
مقایسه ویژگی‌های شبکه اصلی بیت کوین و شبکه لایتنینگ
| ویژگی‌ها | شبکه اصلی بیت کوین | شبکه لایتنینگ |
| سرعت تراکنش | کند (چند دقیقه تا چند ساعت) | بسیار سریع (چند ثانیه تا لحظه‌ای) |
| هزینه تراکنش | بالا | بسیار پایین |
| مقیاس‌پذیری | محدود | بسیار بالا |
| نیاز به شخص ثالث | ندارد | ندارد |
| امنیت | بالا | نسبتاً پایین‌تر از شبکه اصلی |
| تمرکززدایی | بالا | خطر تمرکز نودها |
Nodeless چیست؟
روش Nodeless به کاربران این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به راه‌اندازی، نگهداری یا مدیریت نود کامل شخصی خود، از امکانات و قابلیت‌های شبکه لایتنینگ بهره‌مند شوند. در واقع، Nodeless واسطه‌ای است که عملیات فنی و پیچیده مربوط به مدیریت کانال‌های پرداخت و پردازش تراکنش‌ها را برعهده می‌گیرد و در نتیجه استفاده از شبکه لایتنینگ برای افراد عادی، بسیار ساده‌تر، شفاف‌تر و بدون نیاز به تخصص فنی خاصی امکان‌پذیر می‌شود.
آینده شبکه لایتنینگ بیت کوین
آینده شبکه لایتنینگ بسیار درخشان پیش‌بینی می‌شود. انتظار می‌رود این شبکه نقش مهمی در پرداخت‌های خرد، امور مالی غیرمتمرکز (DeFi)، و تراکنش‌های بین زنجیره‌ای ایفا کند. توسعه مداوم این فناوری و افزایش استفاده از آن، موجب خواهد شد شبکه لایتنینگ به بخش اساسی از اقتصاد دیجیتال و زندگی روزمره مردم تبدیل شود.
